มนุษย์สังเคราะห์ในที่นี้ คือ มนุษย์เทียมที่มีร่างกายถูกสังเคราะห์ขึ้นจากวัสดุต่างๆ ซึ่งส่วนมากที่ปรากฏตามท้องเรื่อง มักเป็นวัสดุเหลือใช้ใกล้อาศรมของเหล่ามหาฤๅษีทั้งหลาย และมักมีจุดประสงค์ในการสร้างแตกต่างกันไป ทางเราจึงได้รวบรวมบุคคลที่เป็นมนุษย์สังเคราะห์จากนิทานพื้นบ้านและวรรณคดีไทยต่างๆ(อย่างคร่าวๆ)ไว้ ดังนี้
๑.พระลพ(ปัจจุบันเขียนว่า พระลบ)-คำว่า“พระลพ”ในที่นี้ ไม่ใช่ชื่อของบุคคล แต่เป็นคำสรรพนามสำหรับใช้เรียกมนุษย์เทียมที่ถูกสังเคราะห์ร่างกายขึ้นจากวัสดุต่างๆ เพราะคำว่า ลพ(ลว) แปลว่า การตัด, การเกี่ยว, ส่วนที่ตัดออก, ท่อน, ชิ้น, หยาดน้ำ พระลพจึงหมายถึงมนุษย์อันเกิดจากการสังเคราะห์ชิ้นส่วนต่างๆ
มนุษย์เทียมที่ได้รับชื่อรหัสว่า “พระลพ” มีร่างกายที่สังเคราะห์ขึ้นจาก“หนังสัตว์” และมักเป็นหนังของสัตว์ใหญ่ที่มีบารมีน่าเกรงขาม ดูดีมีชาติตระกูล เช่น หนังราชสีห์ เป็นหลัก
พระลพที่รู้จักกันดี คือ พระลพ ลูกชายคนเล็กของนางสีดา จากวรรณคดีเรื่อง“รามเกียรติ์” ซึ่งเกิดจากความผิดพลาดทางเทคนิคของท่านฤๅษีวัชรมฤค(ฤๅษีกวางสายฟ้า) เมื่อครั้งที่พระรามสั่งพระลักษณ์ให้นำนางสีดาไปประหารเนื่องจากแอบวาดภาพของทศกัณฐ์ให้นางรับใช้ดู พระลักษณ์สงสารเลยปล่อยตัวไป นางสีดาจึงไปอาศัยอยู่กับฤๅษีวัชรมฤคและได้คลอดโอรส ๑ องค์ จึงตั้งนามว่า พระมงกุฏ
วันหนึ่งนางสีดาไปทรงน้ำที่ลำธารปล่อยพระมงกุฎอยู่กับพระฤๅษี ขณะนั่นฤๅษีทำสมาธิอยู่ นางกำลังทรงน้ำเห็นชะนีอุ้มลูกน้อยจึงคิดถึงลูกกลับไปนำพระมงกุฎมาสรงน้ำ ฤๅษีออกจากสมาธิไม่เห็นพระมงกุฎกลัวนางจะเสียใจ(คิดว่าตัวเองทำลูกนางสีดาหาย)จึงทำพิธีเนรมิตกุมารขึ้น โดยการวาดภาพพระมงกุฏ(ซึ่งนอกจากภาพเหมือนของพระมงกุฏแล้ว ควรต้องมีรายละเอียดข้อมูลส่วนบุคคลและลักษณะทางกายภาพของพระมงกุฏ เช่น วันเดือนปีเกิด และฤกษ์ยามต่างๆซึ่งเป็นข้อมูลส่วนบุคคลที่หาได้จากการคำนวณในหลักโหราศาสตร์)ลงบนแผ่นหนังราชสีห์ แล้วโยนใส่ในกองไฟที่ก่อไว้ เพื่อสังเคราะห์ขึ้นมาเป็นกุมารโคลนนิ่งอีกคน(ซึ่งต้องมีการเรียกดึงดวงจิต[เร่ร่อน?]เข้ามาประกอบร่วมในพิธีด้วย เพื่อให้ร่างเทียมของกุมารที่สังเคราะห์ขึ้นมีชีวิตจริงๆ)
ทว่านางสีดากลับมาก่อน พระฤๅษีจึงคิดจะเลิกทำพิธีแต่นางสีดาขอร้องให้ทำพิธีต่อเพื่อจะได้เป็นเพื่อนเล่นกับพระมงกุฎ
พระฤๅษีวัชรมฤคจึงทำพิธีต่อจนเสร็จ เกิดเป็นกุมารซึ่งมีลักษณะทางกายภาพเหมือนกับพระมงกุฎทุกประการขึ้น จึงให้ชื่อว่า พระลพ
เนื่องจาก พระลพ เกิดจากการโคลนนิ่งโดยการทำสำเนา(Coppy)ลักษณะทางกายภาพของคนเป็นเป็นจากการคำนวณในหลักโหราศาสตร์มาสังเคราะห์ขึ้นใหม่ บุคคลที่เกิดขึ้นจากวิธีการนี้จึงเข้าข่ายการเกิดแบบโคลนนิ่ง
ดังนั้น ทางเราจึงขอเรียกวิชานี้ว่า ลพชีพ หมายถึง ชีวิตที่เกิดจากการสังเคราะห์ชิ้นส่วน
๒.นางโมรา-อิสตรีผู้นำความวายชนม์มาสู่เจ้าชายจันทโครพ หากแต่ว่า จะโทษให้นางเป็นต้นเหตุให้เจ้าชายจันทโครพต้องตาย(ก่อนถูกชุบชีวิตขึ้นมาใหม่ในภายหลัง)ก็คงไม่ถูกต้องเสียทีเดียวนัก เพราะเดิมทีนั้น นางโมรา เป็นมนุษย์เทียมที่ถูกพระฤๅษีสังเคราะห์ร่างกายขึ้นจากเส้นขนหางนกยูงเพศผู้ จึงได้ชื่อคือ “โมรา” ซึ่งแปลว่า นกยูง
ประเด็นสำคัญที่ควรถูกนำมาวิเคราะห์ใหม่ คือ อุปนิสัยของนางโมรา ที่ทำไมจึงโลเลไม่แน่นอน ขาดความยับยั้งชั่งใจผิดมนุษย์นัก ครั้นจะโทษพระฤๅษีผู้ที่สร้างนางขึ้นมาก็คงมิถูกควร เพราะพระฤๅษีผู้สร้างเองก็น่าจะออกแบบสังเคราะห์นางขึ้นมาอย่างเพรียบพร้อมสมบูรณ์แล้วเพื่อมอบให้จันทโครพผู้เป็นศิษย์รักของท่านเอง โดยพิจารณาจากท้องเรื่องช่วงที่ว่า
นารีใดในทวีปวงศ์มนุษย์ก็แสนสุดที่จะสมเสน่หาเห็นคู่ชมจะไม่สมกุมาราจำจะให้กัลยาไปครองกันดำริพลางทางนิมิตผอบแก้วอันพรายแพรวพริ้งเพริศดูเฉิดฉันขนโมราเสกใส่ลงในนั้นพระทรงธรรม์ป้องปิดผนิดดีแล้วโอมอ่านคาถาจินดาเวทขนโมเรศกลายเป็นนารีศรีทรงโฉมประโลมลักษณ์ภัคินีกุมารีอยู่ในผอบทองแล้วเขียนชื่อนางใส่ลงในฝาชื่อโมราโฉมศรีไม่มีสองจึ่งแย้มโอษฐ์โปรดยื่นผอบทองนี่แน่ของตาให้เอาไปเมือง
ในเมื่อ พระฤๅษีท่านรักศิษย์อย่างจันทโครพจนถึงขั้นที่เห็นว่า หญิงใดๆแดนมนุษย์ไม่ว่าจะสูงศักดิ์ดูดีมีชาติตระกูลสักปานใด ก็ไม่เหมาะที่จะเป็นคู่ครองของจันทโครพทั้งนั้น(ตั้งเกรดไว้สูงมาก!) ท่านจึงคิดสร้างหญิงงามนางหนึ่งขึ้นมาเพื่อให้เป็นคู่ครองของจันทโครพเสียเองเลย ด้วยขั้นตอนดังต่อไปนี้
๑.เนรมิตสังเคราะห์สร้างผอบทองคำอันวิเศษและมีค่ามากหลังงามงามขึ้นมาใบหนึ่ง
(คำว่า “แก้ว” ที่ปรากฏในกลอนตอนนี้ มีที่มาจากคำว่า “รัตนะ” ซึ่งหมายถึง สิ่งมีชีวิตและไม่มีชีวิตใดๆก็ตามที่มีคุณวิเศษ มีค่ามาก เป็นสิ่งประเสริฐ ดังนั้น ผอบหลังนี้จึงหมายถึง“ผอบทองคำ”นั่นเอง)
๒.เนรมิตเรียก(Teleport-เคลื่อนย้ายสสาร)ขนหางของนกยูงมาใส่ไว้ภายในผอบนั้น
๓.ปิดผนึกผอบทอง
๔.บริกรรมพระเวทใช้อำนาจจิตสังเคราะห์ธาตุเปลี่ยนขนหางนกยูงในผอบให้กลายเป็นหญิงงาม
๕.จารึกชื่อ “โมรา” ไว้ในเนื้อฝาด้านบนของผอบทอง
ครั้นเสร็จสรรพครบถ้วนทุกขั้นตอน จึงได้มอบผอบทองอันเป็นแคปซูลเวลาให้กับจันทโครพ เป็นของที่ระทึกเพื่อนำกลับไปเมืองเกิด ก็ในเมื่อเรื่องราวก็ดูดีซะขนาดนี้ แล้วอะไรคือต้นเหตุข้อบกพร่องของนางโมรา?
เพื่ออคลายข้อสงสัยนี้ จึงต้องกลับไปพิจารณากลอนตอนท้ายบท ซึ่งเป็นคำเตือนข้อควรระวังของพระฤๅษีที่ระบุว่า
แม้นเดินทางกลางป่าเจ้าอย่าเปิดเอาไปเถิดให้ระบือเขาลือเลื่องถึงชนกชนนีบูรีเรืองได้ครองเมืองเป็นมหาวราชัย ฯ
จากประโยคชุดนี้ แสดงว่า พระฤๅษีนั้นระบุย้ำเตือนชัดเจนว่า ผอบทองหลังนี้ จะเปิดได้ก็ต่อเมื่อกลับถึงเมืองเกิดของจันทโครพแล้วเท่านั้น ไม่มีข้อยกเว้นใดๆทั้งสิ้น แต่ทว่า หลังออกเดินทางมาได้เพียง ๑๕ วันโดยประมาณ วิบากกรรมเก่าก็กระตุ้นเตือนให้จันทโครพทนเก็บความสงสัยไว้ต่อไปไม่ได้ จึงละเมิดคำเตือนของพระอาจารย์ เปิดผอบออกทันใดจนนำเหตุเพทภัยมาสู่ตัวในเวลาต่อมา ตามท้องเรื่อง
ทว่า สิ่งที่ทำให้เราสงสัย กลับเป็นประเด็นเรื่องของ“ระยะเวลา”ที่พระฤๅษีกำชับจันทโครพหนักหนาว่า ต้องเปิดผอบทองเมื่อกลับถึงเมืองเท่านั้น อะไร คือสิ่งที่ทำให้พระฤๅษีต้องกำหนดระยะเวลาเปิดผอบอย่างตายตัวลงไปเช่นนั้น
หลังจากวิเคราะห์หาเหตุที่มาทั้งหมด ทางเราจึงสามารถตั้งสมมุติฐานอนุมานได้ว่า
จากความที่พระฤๅษีต้องการสร้างหญิงงามที่เลิศล้ำกว่าหญิงชาวมนุษย์นางใดในใต้หล้า ความสมบูรณ์แบบจึงเป็นสิ่งที่พระฤๅษีพยายามสรรหามาบรรจุไว้ในตัวนางโมรา ดังนั้น นอกจากรูปโฉมภายนอกอันงดงามแล้ว นางโมรายังต้องมีความเพรียบพร้อมไปด้วยคุณธรรม ศีลธรรม จริยธรรม สามัญสำนึก ฯลฯ เพื่อให้นางเป็นยอดของยอดมหากุลสตรีที่สมบูรณ์แบบที่สุดและเหมาะสมกับจันทโครพอย่างไร้ข้อกังหา แต่ทว่า ข้อมูลทั้งด้านคุณธรรม ศีลธรรม จริยธรรม และสามัญสำนึก ฯลฯ เป็นไฟล์ที่มีขนาดมโหฬารมาก จนไม่สามารถบรรจุข้อมูลทั้งหมดลงไปในจิตใต้สำนึกของนางโมราได้ในคราวเดียว พระฤๅษีจึงได้อัพลิงค์ชุดไฟล์ข้อมูลลงในผอบทองด้วย เพื่อให้นางโมราซึ่งอยู่ภายในผอบสามารถอัพโหลดข้อมูลได้โดยสะดวก
และเนื่องจากการโหลดไฟล์ข้อมูลจำนวนมหาศาลภายในผอบทองนี้ ต้องใช้เวลานานพอสมควร พระฤๅษีจึงได้กำชับเจ้าชายจันทโครพอย่างชัดเจนว่า ห้ามเปิดผอบทองจนกว่าจะกลับถึงเมืองเกิดอย่างเด็ดขาด เพื่อให้นางโมรามีเวลาอัพโหลดชุดข้อมูลในผอบได้สมบูรณ์๑๐๐%เต็ม ซึ่งกำหนดการณ์ระยะเวลาเดิมที่นางโมราจะสามารถอัพโหลดไฟล์ข้อมูลได้อย่างสมบูรณ์นั้น คือ ระยะเวลาตามเส้นทางที่จันทโครพใช้เดินทางจนกลับถึงเมืองพอดี(ซึ่งตามท้องเรื่องเหมือนจะไม่ได้กล่าวว่าใช้เวลาเดินทางนานขนาดไหน) แต่ผลกรรมก็บันดาลให้จันทโครพละเมิดคำเตือนแต่เก่าก่อนของพระอาจารย์จึงได้เปิดผอบก่อนเวลาหลังเดินทางจากอาศรมของพระฤๅษีมาได้เพียง ๑๕ วัน
ซึ่งการเปิดผอบก่อนเวลานี้ ทำให้นางโมราไม่สามารถโหลดชุดไฟล์ข้อมูลด้านคุณธรรม ศีลธรรม จริยธรรม สามัญสำนึก ฯลฯ จากในผอบทองที่พระฤๅษีท่านอัพลิงค์ไว้ได้อย่างสมบูรณ์ จึงเป็นผลให้คุณธรรม ศีลธรรม จริยธรรม สามัญสำนึก ฯลฯ ของนางโมราเกิดความบกพร่องไปโดยปริยาย(เพราะเมื่อผอบซึ่งถูกปิดผนึกไว้อย่างมิดชิดถูกเปิดออกในครั้งแรก ไฟล์ข้อมูลที่ยังไม่ถูกอัพโหลดจะถูกตัดวงจรและลบตัวเองทันทีที่ฝาผอบถูกเปิด)
นางโมราจึงไม่เพียงเป็นตัวอันตรายต่อบุรุษ แต่ยังเป็นตัวอันตรายต่อมนุษย์ทั่วไปทุกเพศและวัยที่นางได้พบเจอด้วย เพราะความบกพร่องจากจิตใต้สำนึกของนางเป็นเหตุ ดังนั้น ท้ายที่สุด เมื่อพระอินทร์ได้ทดสอบประเมิณสภาพจิตใจและความเป็นมนุษย์ของนางดูโดยการจำแลงเป็นนกเหยี่ยวบินนำชิ้นเนื้อย่างมากินให้นางเห็น ก็พบว่า นางโมรานั้นขาดทักษะความสามารถในการดำรงชีพเยี่ยงมนุษย์ปกติ มีแต่เพียงทักษะด้านการใช้เสน่ห์และวาจาสำหรับเกี้ยวพาเท่านั้น ซึ่งหากนางเข้าถึงเมืองใดของมนุษย์ได้ อาจเกิดความโกลาหลใหญ่หลวงตามมาอีกนับไม่ถ้วน พระอินทร์จึงตัดสินใจดัดแปลงนางให้กลายเป็น “ชะนี” เพื่อป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมาหากนางยังมีร่างเป็นมนุษย์อยู่
๓.นางกาลอัจนา-ภรรยาของพระฤๅษีโคดม หรือ ท้าวโคดม อดีตผู้ปกครองนครสาเกต ซึ่งอยู่ในเขตเดียวกับเมืองอโยธยา จากวรรณคดีเรื่องรามเกียรติ์
เมื่อครั้งยังเป็นกษัตริย์ครองเมืองสาเกต ท้าวโคดมไม่มีโอรสธิดา และเกิดความเบื่อหน่ายในราชสมบัติ จึงออกผนวชเป็นดาบสบำเพ็ญพรตสองพันปีจนหนวดเครารกรุงรัง กระทั่งมีนกกระจาบผัวเมียสามารถมาทำรังและออกไข่อยู่ในหนวดเคราของพระฤาษีโคดมได้
ครั้งหนึ่ง นกกระจาบตัวผู้ออกไปหากินชะมดอกบัวจนมืดค่ำ กลีบดอกบัวหุบลงมากักตัวไว้ เช้าวันรุ่งขึ้นดอกบัวคลี่บาน จึงบินกลับรัง เล่าเรื่องราวให้นางนกฟัง แต่นางนกไม่ยอมเชื่อ หาว่าไปติดนกสาวตัวอื่น ฝ่ายนกตัวผู้จึงสาบานตนว่า ถ้าเป็นเช่นนั้นจริง ขอรับเอาบาปของดาบสไว้แก่ตนเอง
พระฤๅษีจึงถามว่าตนมีบาปข้อใดจึงจะรับเอาไป นกกระจาบตัวผู้ตอบว่า มีบาปที่ไม่มีโอรสและธิดา หนีออกจากเมืองมา จึงไม่มีผู้สืบราชสมบัตินับเป็นบาปอย่างยิ่ง พระมหาดาบสตรึกตรองก็เห็นพ้องกับนก จึงโกนหนวดเครา แล้วทำพิธีกองกูณฑ์บูชาไฟ หลับตาบริกรรมคาถา บังเกิดนางขึ้นกลางไฟ งดงามยิ่งนัก ให้ชื่อว่า “นางกาลอัจนา” อยู่ด้วยกันต่อมาจนได้ธิดาชื่อว่า “สวาหะ”
อันว่า นางกาลอัจนา นี้มีวิธีสังเคราะห์สร้างร่างกายที่ค่อนข้างเรียบง่ายมาก โดยพิจารณาตามท้องเรื่อง ดังนี้
จึ่งตั้งกองกูณฑ์บูชาไฟโดยไสยเวทเรืองศรีหลับเนตรสำรวมอินทรีย์พระมุนีก็บริกรรมไป ฯครั้นถ้วนคำรบครบพันพสุธาเลื่อนลั่นสนั่นไหวบังเกิดเป็นนางขึ้นกลางไฟแน่งน้อยวิไลทั้งกายา ฯ
จากข้อความนี้ ระบุเพียงว่า นางกาลอัจนา เกิดขึ้นจากกองไฟ แต่ไม่ได้ระบุว่า ใช้วัสดุใดสังเคราะห์ร่างกายของนางขึ้นมา ดังนั้น ทางเราจึงคาดว่า พระฤๅษีโคดมคงใช้ไม้ฟืนที่นำมาก่อกองไฟนั่นแหละเป็นวัตถุดิบในการสังเคราะห์ร่างกายนางขึ้นมา จึงนับได้ว่า นางกาลอัจนาถูกสร้างจากวัสดุซึ่งมีอยู่ทั่วไปตามป่าเขา
๔.พระจอกแก้ว-ชื่อนี้ไม่เป็นที่รู้จักกันแพร่หลายมากนัก แต่เจ้าของชื่อนี้ คือ พระเอกจากวรรณกรรมวัดเกาะเรื่อง“จอกแก้ว”
อันชาติกำเนิดแต่เดิมของพระจอกแก้วนั้นก็ไม่ใช่ธรรมดา แต่เคยเป็นถึงเพชร(แก้ววิเชียร)สีเหลืองทองอ่อนที่ประดับอยู่บนหัวแหวนรูปนาคของพระจันทรเทพบุตร แต่ในตอนที่อสุรินทราหูเข้าแนบชิดจันทรเทพบุตรจนเกิดเป็นจันทรคราสให้มืดมิดนั้น พระจันทรเทพบุตรได้ยกมือขึ้นสะบัดให้ตนสามารถหลุดพ้นจากอสุรินทราหูที่กำลังอ่อนกำลังลงเพราะถูกขับไล่ ทำให้แหวนนาคประดับเพชรหลุดตกลงไปยังมหาสมุทร ทว่ามหาสมุทรก็ก่อรูปเป็นจอกแก้วเข้ารับแหวนวงนั้นไว้ แล้วลอยเวียนวนไปถึงบัลลังก์อนันตนาคราชที่ประทับของพระนารายณ์
เมื่อพระนารายณ์เห็นจอกแก้วส่องแสงสีเหลืองทอง จึงนำขึ้นพิจารณาจนพบแหวนอยู่ภายใน ซึ่งพระนารายณ์ก็คะเนว่าคงเป็นแหวนของพระจันทรเทพบุตรที่หลุดลงมาเมื่อคืนที่เกิดจันทรคราส
ด้วยความเสียดายและเล็งเห็นประโยชน์ว่าน่าจะให้เป็นผู้กอบกู้ได้(ว่าง่ายๆก็จะให้เป็นพระเอกนั่นล่ะ) พระนารายณ์จึงสังเคราะห์แก้ววิเชียรเหลืองอ่อนที่หัวแหวนนั้นให้กลายเป็นกุมารน้อย จากนั้นจึงเป่าซ้ำใส่ให้โตขึ้นกลายเป็นหนุ่มน้อยแรกรุ่นในบัดดลทันที(เรียกได้ว่าโตทันใช้ของจริง) จากนั้นพระนารายณ์จึงตั้งชื่อว่า“จอกแก้ว”
พระจอกแก้วนี้ นับได้ว่าเป็นมนุษย์สังเคราะห์ที่ได้รับบท“พระเอก”(และอาจเป็นมนุษย์สังเคราะห์เพียงรายเดียวที่ได้รับบทพระเอกด้วย)
จาก ประดิษฐกรรมวิทยาศาสตร์ล้ำยุคในวรรณคดีไทย (SET 6) ชุด มนุษย์สังเคราะห์
